Nong rộng cung răng

Là phương pháp góp phần ngăn đưa răng cửa ra trước (và không nhổ răng).

1. Các trường hợp không nhổ răng Nong rộng cung răng dưới
Nong cung răng dưới sẽ dẫn đến hàm dưới hô/móm ít hơn, và nhiều ca không phải nhổ răng. Răng ở vị trí ban đầu nên vững ổn nhất, nên nhiều bác sỹ chỉnh nha được dạy KHÔNG nong cung răng dưới, trong cách điều trị đó, răng sẽ được uốn theo hình dạng nguyên thủy của cung hàm. Khi không nong, hàm dưới sẽ bị hô/móm ra trước nhiều hơn (hơn là hệ thống đào tạo cho phép nong rộng cung răng), và nhiều trường hợp phải nhổ răng hơn để tránh hô/móm và chấn thương nha chu.

Trong SSO, cho phép nong một lượng nhỏ, cho dây cung IP để nong nhẹ khi cần giảm độ nhô răng cửa. Cung rất lớn sẽ áp dụng trong hầu hết các trường hợp lâm sàng của McGann trong 25 năm, nhưng giờ người ta biết rằng lượng nong thực tế sẽ nhỏ hơn hình dạng dây cung rất nhiều. Răng sẽ được nong rộng 20-30% độ rộng dây cung, được giới hạn bởi hình dạng và kích cỡ xương vỏ. Trong nhiều trường hợp, cung răng trên được nong nhiều hơn cung dưới, nên khi cắn khớp sẽ gặp vấn đề (không cắn khớp hai hàm). Duy trì các trường hợp trên cũng có tỉ lệ thành công tương tự các hệ thống khác, do đó cho phép ta sử dụng nguyên tắc này để điều trị các trường hợp không phải nhổ răng.

Phương pháp ban đầu để nong cung dưới ngày nay là áp dụng dây cung rộng. Dây cung được đặt vào mắc cài, kết quả là nong cung răng khi dây cung trở về hình dạng ban đầu của nó. Khoảng 10-15% các trường hợp có sử dụng dây cung nong rộng cho kết quả nụ cười đầy (full smile) và cung răng rộng sau điều trị. 90% các trường hợp có nong ít hơn độ rộng thực tế của dây cung. Xương vỏ và cơ phía má và môi đã chống lại sự nong toàn bộ.

a. Khí cụ Frankel



Khí cụ nong chức năng dựa trên nguyên tắc thiết lập lại thăng bằng cơ quanh cung răng. Khí cụ Frankel bảo vệ hành lang má bằng nhựa để ngăn cơ tiếp xúc với răng.

Kết quả là nong rất chậm cung răng về dạng cung răng lớn hơn. Khi bỏ khí cụ, hi vọng cơ sẽ thay đổi theo cân bằng mới. Yếu tố hạn chế của hình dạng và kích thước xương vỏ KHÔNG thay đổi do khí cụ Frankel hoặc bất cứ khí cụ nào khác. Khí cụ Frankel không được sử dụng trong SSO vì tác động của nó quá chậm và khí cụ thì dễ gẫy vỡ, cần nhiều thời gian sửa lại khí cụ!

Trong SSO chúng ta sử dụng Khí cụ Bionator. Ốc nong giữa hai mảnh nhựa và “cung Coffin” để nong vùng răng sau do nhựa “đẩy” răng vào vị trí mới. Để nong, hàm bionator không còn là khí cụ chức năng vì việc nong không phải là kết quả của sự thay đổi thăng bằng cơ.



b. Hàm Schwarz hàm dưới



Nong rộng cung răng dưới bằng việc vặn ốc nong chôn trong mặt phẳng nhựa. Khí cụ Schwarz dưới là kiểu khí cụ tháo lắp, ít có hiệu quả nong rộng và đòi hỏi BN hợp tác. Nếu dùng cung nong rộng sẽ không cần sự hợp tác của BN.

2 Các trường hợp không nhổ răng Nong cung răng hàm trên:
Có một sốt khí cụ nong điển hình dùng ở hàm trên, nhưng không có giá trị để tăng trưởng hàm dưới (là cung giới hạn). Nong cung trên trong SSO chỉ được dùng để sửa cắn chéo sau hoặc phối hợp với nong cung dưới.

a. Rapid Palatal Expander(RPE)



Là khí cụ hay được dùng trong SSO vì kết quả nong xương rộng. Nong rộng xương hàm trên khá tốt nên răng không bị nghiêng, do đó cải thiện được vấn đề duy trì.

Nền cung răng trên bị nới rộng chứ không chỉ có răng. Vỏ xương phía má nơi giới hạn độ nong của răng cũng được mở rộng nhờ khí cụ này.

b. Hyrax



Hàm Hyrax (band vào R4 và R6), hàm Hyrax cải tiến (chỉ band vào các R6 trên và có ốc nong), và RPE bond đều được sử dụng trong SSO.

Ốc nong được vặn 1vòng/ngày (1/4mm/ngày) cho đến khi đạt được độ rộng thích hợp. Lực từ khí cụ truyền qua răng (tác dụng như là neo chặn) gây ra mở khớp xương hàm trên. Lực cần đạt 400-700gr để thắng được dây chằng khe khớp, phụ thuộc vào tuổi của BN. Những BN trẻ cần ít lực hơn để thắng được dây chằng khớp, và khớp sau 20- 25 tuổi thì cứng chắc hơn. Trong SSO RPE chỉ có thể nong nếu Bn dưới 25 tuổi.

c. QuadHelix



Cung được gắn vào band R6 trên (hoặc R5 sữa) bằng 4 vòng xoắn và cánh tay phía má mở rộng từ răng cối đến răng nanh. Hoạt hóa khí cụ trong miệng cho phép nong chậm răng hàm trên và xương hàm trên ở bệnh nhân trẻ.

Lượng hoạt hóa không chính xác được và thay đổi tùy bác sỹ. Do đó hiệu quả điều trị cũng rất thay đổi tùy người sử dụng. Trong SSO, hàm Quad helix được dùng trong thời kì răng hỗn hợp trong các trường hợp cần nong nhẹ. Lợi điểm của nó là sử dụng được ở BN nhỏ tuổi vì hàm gắn trong miệng hàng năm trời giống khí cụ gắn chặt sau thời gian hoạt hóa. Bệnh nhân có thói quen mút ngón tay cũng có thể sửa tật nhờ khí cụ này vì nó có thanh chắn phía trước.

d. Hàm nong Schwarz trên



Hàm Schwarz trên: Ốc nóng được chôn vào nền hàm nhựa được cắt ở đường giữa. Hoạt hóa ốc nong 1-2 vòng/tuần (1/4mm mỗi vòng)

Nong chậm và gần như 100% các răng bị nghiêng nên kết quả duy trì kém ở các trường hợp dựng thẳng từ thân răng đến chân răng. Khí cụ đòi hỏi BN hợp tác. Hàm Quad Helix cũng làm được như vậy mà không cần BN hợp tác.